Inovacije u tehnologiji prehrambene industrije

U nastavku ovog teksta istražit ćemo najnovije trendove i tehnologije koje transformiraju prehrambenu industriju.

3D printanje hrane

U posljednjih nekoliko godina, svjedoci smo razvoja novih metoda proizvodnje hrane koje imaju potencijal da revolucionaliziraju način na koji proizvodimo i konzumiramo hranu. Smatra se da će industrija printane hrane dostići 931 milijuna američkih dolara do 2028. godine.

3D printanje hrane omogućava pravljenje kompleksnih struktura i oblika od jestivih materijala, što otvara nove mogućnosti u dizajnu hrane i prilagođavanju ishrane individualnim potrebama. Uvođenje 3D štampanja u preduzeća koja organizuju ketering za firme, je posebno pogodno, jer na taj način mogu da se istaknu na tržištu po svom pristupu.

Kompanija Natural Machines razvila je 3D printer za hranu pod nazivom Foodini, koji može printati sve, od tjestenina do čokoladnih figura. Ova tehnologija također može biti korisna u bolnicama i domovima za stare, gdje može pomoći u pripremi specijaliziranih obroka za pacijente sa posebnim dijetetskim potrebama.

3D printanjje hrane, osim što nudi funkcionalna rješenja za personalizovanu ishranu, takođe otvara vrata za kreativnost u slastičarstvu. Na primjer, Slatkoteka, čije su čuvene Slatkoteka premium poslastice, može koristiti ovu tehnologiju za kreiranje vizuelno impresivnih slatkiša koji se izdvajaju na našem tržištu.

Iako je 3D printanjje relativno novi koncept, postoji nekoliko vrlo interesantnih projekata, a jedan od takvih je Food Ink u Kaliforniji. U pitanju je restoran koji koristi 3d printanu hranu, pribor i namještaj.

Umjetna inteligencija (AI)

Umjetna inteligencija (AI) ima ogroman potencijal da transformira prehrambenu industriju na mnogo različitih načina. Kroz korištenje AI algoritama, kompanije mogu analizirati velike količine podataka i donijeti pametnije odluke.

Na primjer, AI može predvidjeti trendove u potražnji, optimizovati lance snabdijevanja, pa čak i kreirati nove recepte i proizvode na osnovu analiza potrošačkih preferencija.

Vrijednost vještačke inteligencije na tržištu hrane i pića je bila procijenjena na oko 6,87 milijardi američkih dolara tokom 2020. godine. Na globalnom nivou se očekuje da dostigne oko 115,43 milijardi do 2027. godine. 

Jedan od najzanimljivijih aspekata AI u prehrambenoj industriji je njegova primjena u personalizovanoj ishrani. Kroz analizu genetskih informacija, podataka o zdravlju i životnim navikama, AI može preporučiti specifične dijete i planove ishrane koji su prilagođeni individualnim potrebama. Kompanija Nutrigenomix je jedna od takvih koje koriste AI za analizu DNK.

Osim toga, AI može analizirati milione recepata i sastojaka kako bi identifikovao kombinacije koje su ne samo ukusne, već i nutritivno balansirane. Kompanije poput NotCo koriste AI za kreiranje biljnih alternativa tradicionalnim proizvodima, kao što su mlijeko, meso i majonez, koje po ukusu i teksturi nalikuju originalima.

Takođe, AI može optimizovati rute transporta pri isporuci hrane, uzimajući u obzir faktore kao što su saobraćaj, vremenski uslovi i troškovi goriva, čime se smanjuju troškovi i emisije gasova sa efektom staklene bašte.

Automatizacija proizvodnje je još jedan aspekt gdje AI donosi značajne promjene. Kroz primjenu automatizovanih sistema koji koriste AI i upotrebu robota, kompanije mogu povećati produktivnost, smanjiti troškove i poboljšati dosljednost i kvalitet svojih proizvoda.

Na primjer, AI roboti mogu obavljati zadatke kao što su sječenje, sortiranje i pakovanje hrane sa visokim nivoom preciznosti i efikasnosti. Ovi sistemi mogu raditi 24/7, bez potrebe za pauzama, čime se povećava proizvodni kapacitet. Negdje oko 40% kompanija koje se bave preradom i pakiranjem hrane već koristi robote.

Štoviše, automatizirani sistemi za nadzor mogu kontinuirano pratiti i prilagođavati parametre proizvodnje, kao što su temperatura, brzina i pritisak, kako bi osigurali optimalne uslove i smanjili rizik od grešaka.

Alternativni izvori proteina

Kako se svjetska populacija približava osam milijardi, potreba za održivim izvorima proteina postaje sve očiglednija. Smatra se da će globalna potražnja proteina do 2050. godine porasti za 60%.

Tradicionalna proizvodnja mesa ima veliki, negativni uticaj na životnu sredinu, uključujući visoku potrošnju vode, korištenje zemljišta i emisije plinoaa s efektom staklenika za čijih je 26% odgovorna upravo industrija hrane. Alternativni izvori proteina nude rješenja koja su manje štetna za planetu i potencijalno zdravija za potrošače.

Jedan od najpoznatijih alternativnih izvora proteina su biljne zamjene za meso. Proizvodi kao što su Beyond Meat i Impossible Foods koriste biljne sastojke da bi kreirali meso koje po teksturi, ukusu i nutritivnom sastavu nalikuje pravom mesu.

Ovi proizvodi ne samo da smanjuju negativan ekološki utjecaj, već takođe nude opcije za vegane, vegeterijance i ljude koji žele da smanje unos mesa iz zdravstvenih razloga.

Pored biljnih zamjena, uzgajano meso predstavlja još jednu revolucionarnu inovaciju, iako još uvijek nije odobreno u EU. Ova tehnologija koristi ćelije uzete od životinja koje se zatim uzgajaju u kontroliranim uvjetima kako bi se proizvelo meso bez potrebe za klanjem životinja. 

Za 3D printanje mesa koje profesori sa Sveučilišta u Nizozemskoj testiraju, smatra se da može smanjiti emisiju plinova s efektom staklenika za 96%, a to podrazumijeva upotrebu samo 45% energije, 4% vode i 1% zemljišta u odnosu na tradicionalnu proizvodnju goveđeg mesa.

Još jedan zanimljiv izvor proteina dolazi iz insekata. U mnogim kulturama širom svijeta insekti su već dio redovne ishrane, a oni predstavljaju bogat izvor proteina, vitamina i minerala. Proizvodnja insekata zahtijeva značajno manje resursa u poređenju sa tradicionalnim stočarstvom.

Na osnovu istraživanja, prerada otpada putem biokonverzije insekata proizvodi do 90% manje gasova sa efektom staklene bašte u poređenju sa kompostiranjem. Takođe, uzgajanje insekata zahtijeva između 50% i 90%  manje zemlje u odnosu na uzgajanje stoke.

Na osnovu podataka sa dealroom.co više od 400 kompanija širom svijeta je prihvatilo izazov proizvodnje proteinske hrane od insekata, a očekuje se da broj ubrzo poraste. Kompanije kao što su Chapul i Exo već nude proteinske barove i grickalice na bazi insekata, dok istraživači rade na razvoju novih proizvoda koji bi mogli postati mainstream u bliskoj budućnosti.